ก่อนจะเริ่มอ่านบทความนี้ เราอยากชวนให้คุณมาลองนับดูเล่นๆ ว่า ที่ผ่านมา เคยเห็นป้ายทะเบียนรถสีอะไรบ้าง

• ป้ายขาวตัวอักษรดำ

• ป้ายเหลืองตัวอักษรดำ?

• ป้ายเขียวตัวอักษรขาว?

• ป้ายแดงตัวอักษรดำ?

• ป้ายกราฟิกลายพิเศษตัวอักษรดำ?
  
  

หรือมีป้ายแบบไหนที่เคยเห็นอีก? ถ้านับเสร็จแล้ว ลองมาหาคำตอบกันดีกว่าว่าที่คุณเคยเห็นนั้น ครบทุกประเภทตามที่กฎหมายกำหนดแล้วหรือยัง?

กฎหมายน่ารู้เกี่ยวกับป้ายทะเบียนรถ

ทุกคนคงทราบกันดีอยู่แล้วว่า ป้ายทะเบียนรถ (Vehicle registration plate) หน้าตาเป็นอย่างไร? แต่เชื่อว่ามีหลายคนอาจไม่เคยรู้ว่ามีกฎหมายอะไรบ้าง? ที่เกี่ยวข้องกับป้ายทะเบียนรถ 

วันนี้ SMILE INSURE จึงมีข้อมูลที่น่าสนใจมาฝากกัน

อ่านเพิ่มเติม: จอดรถทับทางม้าลาย อาจถูกปรับไม่รู้ตัว!

ป้ายทะเบียนรถ เป็นป้ายที่กฎหมาย พ.ร.บ. รถยนต์ พ.ศ. 2522 มาตรา 11 กำหนดให้รถที่จดทะเบียนทุกคันต้องมี เพื่อใช้แสดงข้อมูลสำคัญของรถ ได้แก่ เลขประจำตัวรถ ประเภทของรถ และจังหวัดที่จดทะเบียน 

ถ้าหากใครฝ่าฝืน นำรถที่ไม่ได้ติดแผ่นป้ายทะเบียนมาใช้ขับขี่ จะมีความผิดตามกฎหมาย พ.ร.บ. รถยนต์ พ.ศ. 2522 และที่แก้ไขเพิ่มเติม มาตรา 7 ประกอบมาตรา 152 ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 1,000 บาท 

อ่านเพิ่มเติม: รถเกิดอุบัติเหตุแต่ไม่ใช่เจ้าของรถ เบิกพ.ร.บ. ได้ไหม?

นอกจากนั้น เรื่องตำแหน่งของการติดตั้งป้ายทะเบียนก็มีกฎหมายกำหนดไว้ด้วยเหมือนกัน นั่นคือ กฎกระทรวง กำหนดลักษณะ ขนาด และสีของแผ่นป้ายทะเบียนรถ พ.ศ.2547 ข้อ 3 (ออกโดยพ.ร.บ. รถยนต์ พ.ศ. 2522) 

ซึ่งระบุให้เจ้าของรถยนต์ติดป้ายทะเบียนในจุดที่มองเห็นได้ชัด ไว้ที่ด้านหน้าของรถ 1 แผ่น และด้านหลังอีก 1 แผ่น ส่วนเจ้าของรถจักรยานยนต์ หรือรถพ่วง ให้ติดป้ายไว้ที่ท้ายรถจำนวน 1 แผ่น

สิ่งที่บอกข้อมูลรถไม่ได้มีแค่ตัวอักษร

อย่างไรก็ตาม นอกจากเรื่องกฎหมายแล้ว สิ่งที่น่าสนใจยังมีอีก นั่นก็คือ สิ่งที่ปรากฏบนป้ายทะเบียนรถ และทำหน้าที่บอกข้อมูลของรถได้ ไม่ได้มีแค่ตัวอักษรเท่านั้น แต่ยังหมายรวมไปถึงสีของป้าย และสีของตัวอักษรด้วย 

อ่านเพิ่มเติม: เตรียมพร้อมช่วงหน้าฝน กับ 10 เทคนิคดูแลรถยนต์

นี่จึงเป็นเหตุผลว่าทำไม? ป้ายทะเบียนรถในประเทศไทยถึงมีมากมายหลายสี และบางครั้งคนที่ขับรถเหมือนกัน ก็อาจมีสีป้ายทะเบียนรถที่แตกต่างกันก็ได้

ป้ายทะเบียนรถในประเทศมีกี่สี กี่แบบ?

สำหรับป้ายทะเบียนรถในไทย มีทั้งหมด 8 สี และแยกย่อยได้เป็น 14แบบ ดังนี้ 

1. ป้ายสีขาวสะท้อนแสง ตัวอักษรสีดำ ใช้สำหรับรถยนต์ที่นั่งส่วนบุคคลไม่เกิน 7 คน (รย.1) ที่มีขนาดกว้างไม่เกิน 2.50 เมตร ยาวไม่เกิน 12 เมตร และรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคล (รย.12)

2. ป้ายสีขาวสะท้อนแสง ตัวอักษรสีน้ำเงิน ใช้สำหรับรถยนต์นั่งส่วนบุคคลเกิน 7 คน (รย.2) เช่น รถตู้ รถสองแถว 

3. ป้ายสีขาวสะท้อนแสง ตัวอักษรสีเขียว ใช้สำหรับรถบรรทุกส่วนบุคคล (รย. 3) เช่น รถกระบะ รถบรรทุกขนาดเล็ก 

4. ป้ายสีเหลืองสะท้อนแสง ตัวอักษรสีดำ ใช้สำหรับรถจักรยานยนต์ และรถยนต์รับจ้างบรรทุกคนโดยสารไม่เกิน 7 คน (รย. 4)

5. ป้ายสีเหลืองสะท้อนแสง ตัวอักษรสีแดง ใช้สำหรับรถยนต์รับจ้างระหว่างจังหวัด (รย. 5) คือมีไม่ต่ำกว่าสี่ประตู น้ำหนักรถไม่ต่ำกว่า 1,000 กิโลกรัม ขนาดกว้างไม่เกิน 2.50 เมตร ยาวไม่เกิน 6 เมตร ส่วยเครื่องยนต์ต้องมีความจุในกระบอกสูบรวมกันไม่ต่ำกว่า 1,500 ลูกบาศก์เซนติเมตร 

6. ป้ายสีเหลืองสะท้อนแสง ตัวอักษรสีน้ำเงินหรือดำ ใช้สำหรับรถยนต์ 4 ล้อรับจ้าง บรรทุกคนโดยสารไม่เกิน 7 คน (รย. 6) เช่น รถกะป๊อ และรถจักรยานยนต์สาธารณะ (รย.17) 

7. ป้ายสีเหลืองสะท้อนแสง ตัวอักษรสีเขียว ใช้สำหรับรถยนต์รับจ้าง 3 ล้อ (รย.8) เช่น รถตุ๊กตุ๊ก รถประทุนสองตอน รถประทุนสองแถว

8. ป้ายสีเขียวสะท้อนแสง ตัวอักษรสีขาวหรือสีดำ ใช้สำหรับรถบริหารธุรกิจ (รย. 9) รถบริการทัศนาจร (รย.10) รถบริการให้เช่า (รย.11) เช่น รถลีมูซีนสนามบิน

9. ป้ายสีส้มสะท้อนแสง ตัวอักษรสีดำ ใช้สำหรับรถแทรกเตอร์ (รย.13) รถบดถนน (รย.14) รถใช้งานเกษตรกรรม (รย.15) และรถพ่วง (รย.16) 

10. ป้ายสีแดงสะท้อนแสง ตัวอักษรสีดำ เป็นป้ายที่อนุญาตให้รถยนต์ที่ยังไม่ได้รับการจดทะเบียนตามกฎหมาย สามารถใช้เป็นการชั่วคราวได้ แต่มีข้อแม้ว่าห้ามใช้ติดต่อกันเกิน 30 วัน ห้ามขับข้ามเขตโดยไม่ได้รับอนุญาต และห้ามขับในเวลากลางคืน

11. ป้ายสีขาวไม่สะท้อนแสง ตัวอักษรสีดำ ใช้สำหรับรถยนต์ของผู้แทนทางการทูต ซึ่งจะขึ้นต้นด้วย ท ตามด้วยรหัสประเทศ เครื่องหมายขีดกลาง และเลขทะเบียนรถ

12. ป้ายสีฟ้าไม่สะท้อนแสง ตัวอักษรสีขาว ใช้สำหรับรถเฉพาะหน่วยงานพิเศษ อักษร ก คือ คณะผู้แทนกงสุล, อักษร พ คือ หน่วยงานพิเศษในสถานทูต, อักษร อ ใช้สำหรับองค์กรระหว่างประเทศ

13. ป้ายสีเทาสะท้อนแสง ตัวอักษรสีดำ มีจุดวงกลม ตัวเลข และเส้นขีดที่เป็นสีดำ คือ ป้ายทะเบียนของเจ้าพนักงานกงสุลกิติมศักดิ์

14. ป้ายทะเบียนที่มีพื้นหลังเป็นลายกราฟิก แตกต่างจากป้ายทะเบียนรถทั่วไป เช่น รูปเรือสุพรรณหงส์ รูปวัดพระแก้ว หรือสถานที่สำคัญต่างๆ สามารถใช้ได้กับป้ายทะเบียนที่มีการประมูลตัวเลขชุดพิเศษจากกรมการขนส่งทางบกโดยตรง

อ่านเพิ่มเติม: ประกันรถยนต์ลดหย่อนภาษีได้ไหม?  แล้วประกันแบบไหนลดหย่อนได้บ้าง? 

ป้ายทะเบียนแต่ละสี ถ้าใช้ไม่ถูกประเภทอาจมีปัญหา!

แม้ว่าป้ายทะเบียนรถจะมีหลายสี แต่เรื่องสำคัญที่คนมีรถควรรู้ คือ คุณไม่สามารถเลือกใช้ป้ายสีต่างๆ ได้เองตามใจชอบ และไม่สามารถดัดแปลงป้ายทะเบียนที่มีอยู่ให้ต่างไปจากเดิม 

รวมถึงไม่สามารถปลอมแปลงป้ายทะเบียนด้วยการทำขึ้นใหม่ด้วยตัวเองได้ เพราะการกระทำเหล่านี้เป็นเรื่องผิดกฎหมาย พ.ร.บ. รถยนต์ พ.ศ. 2522 มาตรา 11 ต้องระวางโทษปรับสูงสุดไม่เกิน 2,000 บาท

อ่านเพิ่มเติม: จะเกิดอะไรขึ้น? ถ้าต่อประกันรถไม่ทันวันหมดอายุ!

อีกทั้งยังมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 268 ฐานใช้เอกสารราชการปลอม ต้องรับโทษจำคุก 6 เดือน – 5 ปี ปรับ 10,000 – 100,000 บาท ด้วย

แต่ถ้าคุณรู้สึกไม่ชอบใจกับป้ายทะเบียนเดิมของตัวเองจริงๆ จะสามารถขอเปลี่ยนได้เพียงเลขทะเบียนเท่านั้น แต่เปลี่ยนสีไม่ได้ โดยเตรียมเอกสารให้พร้อม ได้แก่

• บัตรประชาชนตัวจริงและสำเนาของเจ้าของรถ (หากไม่ได้ดำเนินการเองต้องมีหนังสือมอบอำนาจ)

• เล่มทะเบียนรถตัวจริงและสำเนา 

• หนังสือรับรองการจดทะเบียนนิติบุคคล (กรณีดำเนินการในนามนิติบุคคล)

• แผ่นป้ายทะเบียนรถเดิม 

• เลขทะเบียนรถใหม่ที่จองแล้ว ผ่านเว็บไซต์ http://www.tabienrod.com 

แล้วนำเอกสารทั้งหมด ไปยื่นจดทะเบียนที่กรมการขนส่งทางบกภายใน 60 วัน หลังจากที่ได้รับป้ายทะเบียน มาแล้ว

เปลี่ยนป้ายแล้วอย่าลืมแจ้งบริษัทประกันรถยนต์

อย่างไรก็ตาม หากคุณดำเนินการเปลี่ยนป้ายทะเบียนใหม่เรียบร้อยแล้ว ให้รีบแจ้งไปยังบริษัทประกันรถยนต์โดยเร็วที่สุด เพื่ออัปเดตข้อมูลรถในเล่มกรมธรรม์ 

และฐานข้อมูลของบริษัทประกันรถยนต์ ให้เป็นปัจจุบัน เพราะสิ่งนี้จะทำให้ประกันรถยังคงคุ้มครองรถของคุณอย่างต่อเนื่อง   
  

ทริคสังเกตป้ายทะเบียนรถปลอม 

ทิ้งท้ายบทความนี้ไปด้วยทริคดีๆ ในการแยกป้ายทะเบียนจริงและป้ายปลอม ด้วยคำแนะนำจากกรมการขนส่งทางบก ดังนี้ 

1. หากเป็นป้ายทะเบียนที่ถูกต้องตามกฎหมาย สามารถสังเกตได้จากตัวย่อนูน “ขส” ที่มุมด้านล่างขวา  และต้องมีลายน้ำตราเครื่องหมายราชการกรมการขนส่งทางบก (รูปมาตุลีเทพบุตรขับรถเทียมม้า) 

ปรากฏในแผ่นป้ายทะเบียนรถ รวมทั้งลักษณะของสีแผ่นป้ายทะเบียนจะมีความสด สะท้อนแสง ตัวหนังสือหมวดอักษร ตัวเลขมีความคมชัด และตรงกับสมุดคู่มือจดทะเบียนรถ 
อ่านเพิ่มเติม: ป้ายวงกลม ป้ายภาษีหาย ถ้าอยากทำใหม่ต้องเตรียมอะไรบ้าง?

2. หากเป็นป้ายทะเบียนรถแบบประมูลที่ถูกต้องตามกฎหมาย จะมีพื้นหลังเป็นลวดลายกราฟิก มีตัวย่อ “ขส” ที่มุมด้านขวาล่าง และมีคำหรือข้อความที่มีตัวอักษร 2 ตัว ผสมสระหรือวรรณยุกต์ หรือตัวอักษรมากกว่า 2 ตัว 

โดยสามารถใช้ตัวอักษรผสมสระหรือวรรณยุกต์ได้ ซึ่งทั้งหมดเมื่อรวมกันแล้วต้องไม่เกิน 7 หลัก และต้องไม่มีข้อความลักษณะต้องห้าม เช่น ข้อความที่ส่อไปในทางลามกอนาจาร หรือหยาบคาย 

ขอบคุณข้อมูลจาก

• พระราชบัญญัติ จราจรทางบก
• กรมประชาสัมพันธ์
• พระราชบัญญัติ รถยนต์ พ.ศ. ๒๕๒๒
• กรมการขนส่งทางบก